Dag 4 – 25-12-2017

Hele fijne kerstdagen. Bij ons zit de kerst erop. Wij vertrekken vanaf de boot met een paard en koetsje. Vandaag bezoeken wij Edfu de Tempel van Horus. Horus is de god van de bescherming en Horath is zijn gemalin en de godin van de muziek. Ten tijde van de Farao’s brachten de hoge priesters het beeld van Horath naar het gouden beeld van Horus in een speciale kleine boot. In de tempel van Horus werden allerlei ceremoniën uitgevoerd door de hoge priesters in het bijzijn van de Farao ter ere van deze goden. Tijdens de Farao’s waren er 1000 goden en die werden allemaal verwerkt in beelden, op tempels en hiërogliefen. Het grappige in de Horus tempel is dat “de cartouche” een langwerpig teken, waarin de naam van de heersende Farao wordt geschreven, hier allemaal op de muren onbeschreven zijn. Ahmed vertelt dat er destijds zoveel verschillende heersers elkaar kort na elkaar opvolgden, dat ze er op een gegeven moment maar mee gestopt zijn om een naam in de cartouche te beitelen. Morgen was er toch weer een andere heerser. Egypte is overheerst door de Grieken, Romeinen en de Kopten. De Kopten accepteren slechts één god, vandaar dat ook in deze tempel de stenen gezichten waren weggekrast. Jammer, maar het is niet anders. De plafonds in de tempel zijn zwart beroet door het gebruik van de olielampen door de Kopten. Binnen in het heilige gedeelte waar vroeger alleen de Farao en de hoge priesters mochten komen is een tempeltje van graniet en daarvoor staat een replica boot, waarin vroeger de gouden Horus werd vervoerd. De echte boot is te zien in het Louvre. Een Franse archeoloog heeft deze namaakboot laten nabouwen en in de Horus tempel laten zetten. Buiten het tempelterrein zijn de winkeltjes en hun opdringerige verkopers. Eén van de verkopers had mij aangesproken, voordat wij naar de tempel gingen. Ik krijg een kaartje van zijn winkel en hij wil heel graag zijn winkel aan mij laten zien. Hij wil ook graag mijn naam weten en ik moet hem vooral niet vergeten. Natuurlijk mag ik eerst even naar de tempel, maar als ik terugkom dan gaan we even bij hem kijken. Pfff en om van hem af te zijn beloof ik dat ik even bij zijn winkel kom kijken. Ik roep nog iets van: ik ga niets kopen hoor, maar de eerste fout heb je alweer gemaakt door hem half om half iets te beloven. Als wij teruglopen van de Horus tempel heb ik nog een stille hoop dat hij mij misschien is vergeten, maar ik steek nog niet mijn hoofd om de hoek van het winkelterrein of ik hoor mijn naam “Elizabeth” al roepen. Hij zwaait met beide armen, en zodra er een andere verkoper iets tegen mij wilt zeggen springt hij in de bres, want ik ben “zijn” klant. Hij verkoopt van alles: mooie sjaals, mooie geborduurde jurken en de bekende beeldjes, welke natuurlijk “net opgegraven”zijn oftewel echt antiek. Wat hij niet verkoopt wordt gewoon bij de buurman geleend. De verkoop regelen ze onderling wel. Buiten het feit dat je er soms wel eens heel moe van wordt, heeft dit natuurlijk ook iets leuks. En ja het toerisme is nog steeds niet op het niveau van voor de Arabische lente. Dus iedere cent die ze kunnen verdienen is welkom. Maar ik hou mijn Nederlandse poot stijf en besluit om niets te kopen, dat vindt hij heel jammer, want hij dacht dat wij “vrienden”waren. Hij komt wel over zijn gebroken hart heen en vindt vast wel een nieuw slachtoffer.
‘S middags brengen wij een bezoek aan Kom Ombo de Tempel van Sobek ( de tempel van de krokodil). Een wat kleiner tempelcomplex, maar wel nog met hele mooie graveringen in de muur. Ahmed vertelt er weer lustig op los. Ik probeer zo af en toe een grapje te maken, maar Egyptenaren hebben niet onze humor en Ahmed kijkt mij vermanend aan. Ik heb echt wel geluisterd hoor. Achter dit complex hebben archeologen zo’n dertig jaar geleden heel veel krokodillen mummies gevonden. Deze mummies liggen nu in het museum bij het complex. Dit was een hele bijzondere ontdekking. Tijd om terug te gaan naar de boot.